โดย นพ.สเปญ อุ่นอนงค์
เมื่อความกังวลและความกลัวมีความรุนแรงผิดปกติและทำให้เกิดปัญหา ผู้ป่วยมักหาทางรักษา ความวิตกกังวลอาจเกิดร่วมกับปัญหาทางจิตเวชได้หลายชนิดและกลายเป็นอาการหลายๆอย่างที่เกิดขึ้นด้วยกันซึ่งเราเรียกว่าโรคหรือกลุ่มอาการ โรคซึมเศร้าอาจเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยที่สุด โรควิตกกังวลพบมากเป็นอันดับสอง ส่วนโรคประสาทกลัวที่รุนแรงและโรคย้ำคิดพบได้น้อยกว่า
ความประสาทตึงเครียดมีสาเหตุหลายๆอย่างมากบ้างน้อยบ้างร่วมกันได้แก่กรรมพันธุ์ การสูญเสียคนที่รัก สูญเสียสถานภาพหรือภาพพจน์ที่ใฝ่ฝันไว้ และปัญหาชีวิตที่รุนแรง ลักษณะของอาการขึ้นกับอายุด้วย และปัจจัยทางชีววิทยาจะจำกัดขอบเขตของสิ่งที่จะกลัวลงการเคยมีประสบการณ์เลวร้ายกับสิ่งนั้นมาก่อน การได้รับการเลี้ยงดูแบบประคบประหงมเกินไป และข้อห้ามทางสังคมต่างๆล้วนมีอิทธิพลต่อการเกิดความวิตกกังวลได้ทั้งสิ้น
ภาวะซึมเศร้าเป็นได้ตั้งแต่อาการเศร้าเล็กน้อยไปจนถึงโรคซึมเศร้าที่รุนแรงและพยายามฆ่าตัวตาย และมีภาวะซึมเศร้าแบบหนึ่งซึ่งเป็นสลับกับภาวะอารมณ์ดีผิดปกติได้ โรคซึมเศร้ามักดีขึ้นได้เอง และมักรักษาได้ผลดี ภาวะวิตกกังวลอาจมีความรุนแรงขึ้นๆลงๆได้เช่นเดียวกัน และอาจเป็นได้ตั้งแต่ รู้สึกตึงเครียดเพียงเล็กน้อยไปจนถึงเป็นมากๆจนทำอะไรไม่ได้เลยผู้ ป่วยมักเข้าใจว่าอาการเหล่านี้เกิดจากโรคทางกาย จากการบรรยายอาการที่ผู้ป่วยมักจะเป็นกันผู้อ่านอาจใช้เทียบกับปัญหาที่เกิดกับตนเองได้ความวิตกกังวลไม่ได้จำกัดอยู่แต่ในสังคมสมัยใหม่เท่านั้นแต่ยังพบบ่อยในสังคมเกษตรด้วยจะมีการระบาดของอาการวิตกกังวลฉับพลันเกิดขึ้นเป็นบางครั้งในชุมชนต่างๆเช่นการกลัวว่าองคชาติจะหดหาย(โคโร)ในชาวจีนที่อยู่ในเอเซียอาคเนย์ หรือการหายใจมากกว่าปกติและเป็นลมในผู้หญิงอายุน้อยๆในประเทศทางตะวันตก การจัดการอย่างสุขุมและแยบยลสามารถแก้ไขกระแสความตื่นตระหนกที่เกิดจากวัฒนธรรมเหล่านี้ได้